Czy zazdrość może zniszczyć związek? Syndrom Otella

Syndrom Otella to typowy przykład toksycznej relacji partnerskiej, w której u jednej z osób występują zaburzenia urojeniowe związane z domniemaną niewiernością drugiej połówki.

Z tego artykułu dowiesz się: 

• Czym jest i jak przejawia się syndrom Otella? 
• Jakie są główne przyczyny tego schorzenia? 
• Do czego może doprowadzić zespół Otella? 
• Na czym polega leczenie tego problemu? 

Czym jest zespół Otella? 

Wiele osób zastanawia się, czy kompleks Otella to tylko zazdrość, czy już choroba. Z medycznego punktu widzenia syndrom Otella to psychoza należąca do grupy uporczywych psychoz urojeniowych. Tego rodzaju zaburzenia psychotyczne występują zazwyczaj u alkoholików lub osób w stanie upojenia alkoholowego.

Zespół Otella przejawia się obsesyjną zazdrością, czego główną przyczyną są urojenia niewierności partnerskiej (małżeńskiej).

Zgodnie z aktualnymi danymi statystycznymi z zespołem Otella zdecydowanie częściej zmagają się mężczyźni mający problem z uzależnieniem od alkoholu niż kobiety. 

Choć choroba ta najczęściej występuje u mężczyzn, to nie można jej także wykluczyć u kobiet. Co więcej, niekiedy dopada ona również osoby starsze zmagające się z demencją starczą, chorobą Alzheimera oraz depresją. 

Zdrowa zazdrość nie rodzi się z braku zaufania, lecz ze strachu utraty bliskiej osoby.

Dlaczego chorobliwą zazdrość nazywa się syndromem Otella?

Zastanawiasz się, skąd wzięła się nazwa „syndrom Otella”? Jak łatwo można się domyślić, jest ona ściśle powiązana ze sztuką Williama Szekspira Otello. Obsesyjna zazdrość doprowadziła tytułowego bohatera do zabójstwa niewiernej małżonki Desdemony, którą oskarżał o dopuszczenie się zdrady małżeńskiej. 

Niestety, zbrodnie popełniane z zazdrości w dzisiejszych czasach zdarzają się bardzo często. Dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Główną przyczyną tak skrajnych zachowań nierzadko jest psychoza urojeniowa jednego z partnerów. 

Zazdrość powodem rozpadu związków

Jak się okazuje, syndrom Otella jest jedną z przyczyn rozpadu związków partnerskich lub małżeńskich. Osoba przejawiająca chorobliwą zazdrość nie jest w stanie poradzić sobie z oczywistymi w jej mniemaniu oznakami niewierności partnera.

Ciągłe i nachalne urojenia sprawiają, że chory wraz z każdym kolejnym dniem popada w coraz większy obłęd, co uniemożliwia mu codzienne funkcjonowanie. Natomiast wykończony psychicznie partner, który jest nieustannie i bezpodstawnie podejrzewany o zdradę, często decyduje się na podjęcie radykalnego kroku, jakim jest definitywne zakończenie relacji z osobą chorującą na syndrom Otella. 

Nachalne urojenia, zamęt w głowie, odczuwanie potrzeby ciągłego kontrolowania partnera to charakterystyczne przejawy chorobliwej zazdrości. 

Jak przejawia się syndrom Otella? 

Zazdrość jest jednym z podstawowych objawów zespołu Otella. Na myśli mamy jednak jej chorobliwą postać, która z biegiem czasu staje się niezwykle uciążliwa dla partnera. Zastanawiasz się, jakie charakterystyczne zachowania mogą wskazywać na syndrom Otella? Do tych najważniejszych zaliczamy sytuacje, w których: 

• chory nieustannie kontroluje partnera, w związku z tym śledzi każdy jego krok i podsłuchuje go, żądając wyjaśnień jego „nienaturalnych zachowań”, np. zmiany fryzury, zakupu nowej sukienki bądź kilkuminutowego spóźnienia z pracy. 
• cierpiący na syndrom Otella nieustannie sprawdza rzeczy osobiste partnera, w tym m.in. telefon, laptop, a niekiedy także i bieliznę. 
• pomiędzy partnerami dochodzi do coraz częstszych kłótni i awantur, których główną przyczyną jest domniemana zdrada fizyczna lub emocjonalna. 

• chory utwierdza się w przekonaniu, że jego partnerka ma wielu kochanków, przedstawiając jednocześnie niedorzeczne dowody rzekomej zdrady, jak np. rachunek z kawiarni, podejrzliwe spojrzenie czy dziwny uśmiech. Niekiedy osoba chorująca na syndrom Otella, może nawet domagać się od partnera przyznania do zdrady.  
• zaczynają pojawiać się urojenia prześladowcze. Brak twardych dowodów na zdradę chory tłumaczy sobie sprytem i przebiegłością partnera. Nierzadko osoba zmagająca się z zespołem Otella bezpodstawnie oskarża partnera o wyrządzanie jej krzywdy fizycznej bądź psychicznej. 
   

W skrajnych przypadkach chory, który dodatkowo jest pod wpływem alkoholu, może dopuścić się agresji słownej lub rękoczynów wobec partnera. 

Myśli osoby z syndromem Otella krążą wokół podejrzeń o zdradę partnera oraz konieczności zdobycia twardych dowodów jego niewierności. 

Chorobliwa zazdrość zawsze niszczy to, co jest najpiękniejsze.
 

Zespół Otella – przyczyny 

Przyczyn występowania syndromu Otella może być wiele. Niemniej jednak do tych najważniejszych zalicza się problem z uzależnieniem od alkoholu. Choroba alkoholowa w połączeniu z brakiem pewności siebie zwiększa ryzyko pojawienia się zespołu urojeniowego.

Innym czynnikiem sprzyjającym występowaniu syndromu Otella jest osobowość paranoiczna. W tym przypadku chory dodatkowo zmaga się z zaburzeniami osobowości, co przejawia się przede wszystkim brakiem zaufania do otoczenia, stopniowym wycofywaniem z życia społecznego, obojętnością, chłodem emocjonalnym, wrogością, a także nadmierną wrażliwością na niepowodzenia i odrzucenie. 
 

A zazdrość nie wie, 
co sen, i po cichu zabija.

– Jacek Kaczmarski 

Warto wiedzieć o tym, że zespół Otella to schorzenie, które może dotknąć każdego. Wbrew ogólnie panującym przekonaniom z problemem tym zmagają się nie tylko osoby nadużywające alkoholu. Niekiedy dotyczy to także abstynentów, którzy w ogóle nie sięgają po napoje alkoholowe. 

Wszystkie poniższe czynniki mogą przyczyniać do występowania syndromu Otella:

• Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego.
• Zdiagnozowana schizofrenia.
• Uzależnienie od środków psychotropowych.
• Osobowość dyssocjalna (antyspołeczna).
• Trauma po poprzednim związku.

Jak syndrom Otella wpływa na związek?  

Zespół psychoz urojeniowych to niezwykle podstępna choroba, która stopniowo niszczy emocjonalną więź pomiędzy partnerami.

Objawy syndromu Otella bywają niezwykle uciążliwe zarówno dla osoby chorej, jak i partnera niesłusznie posądzanego o zdradę. Chorobliwa, obsesyjna zazdrość w znacznym stopniu utrudnia, a niekiedy wręcz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. 

Zdrowa i chwilowa zazdrość podsyca związek, chorobliwa i nieustanna doprowadza do jego rozpadu. 

Tkwienie w toksycznej relacji jest obarczone życiem w ciągłym stresie i nerwach oraz obawą o własne zdrowie, a nawet życie. Nierzadko osoba z zespołem Otella dopuszcza się przemocy psychicznej i fizycznej wobec partnera. Wówczas jedynym rozwiązaniem dla wielu okazuje się odejście od ukochanej osoby i zakończenie wieloletniego związku.   

Kompleks Otella jest jedną z najczęstszych przyczyn rozpadu związków partnerskich.  

Jak leczy się zespół Otella?  

Czy istnieje skuteczna metoda leczenia syndromu Otella? To pytanie zadaje sobie każda osoba, która tkwi w toksycznym związku z partnerem przejawiającym chorobliwą zazdrość. Jak w tej sytuacji pomóc choremu? Na wstępie warto wspomnieć o tym, że proces leczenia zespołu psychoz urojeniowych jest bardzo trudny i czasochłonny. W tym przypadku nie wystarczy jedynie ograniczyć spożywania alkoholu czy środków psychotropowych. 

Osoba zmagająca się z zespołem Otella wymaga podjęcia specjalistycznego leczenia psychiatrycznego, opierającego się w dużej mierze na stosowaniu środków farmakologicznych wykazujących działanie neuroleptyczne.

Chory ma całkowity zakaz spożywania napojów alkoholowych czy innych substancji odurzających. Dlatego też znajduje się on pod stałą opieką lekarską. Bez wątpienia jest to niezwykle istotne w początkowej fazie leczenia, ponieważ u osób na odwyku rozpoczyna się tzw. zespół abstynencyjny.

Niestety bardzo często prowadzi to do nasilenia uciążliwych objawów syndromu Otella, co nakłania chorego do rezygnacji z dalszego leczenia. Innym powodem do podjęcia takiej, a nie innej decyzji, nierzadko jest także wyraźna poprawa stanu zdrowia.

 Czy chorobę można całkowicie pokonać?

W większości przypadków uciążliwe symptomy towarzyszą choremu do końca jego życia. Zastosowane leczenie farmakologiczne jedynie łagodzi występujące objawy, umożliwiając mu tym samym normalne funkcjonowanie. Decydując się na ich odstawienie, chory naraża się na powrót psychozy urojeniowej. 

Skuteczność leczenia zespołu Otella uzależniona jest od kilku czynników. Do tych najważniejszych zalicza się przede wszystkim postawę chorego oraz moment, w którym postanowił podjąć on walkę z chorobą.

Świetnym rozwiązaniem jest połączenie leczenia farmakologicznego z psychoterapią. Szczera rozmowa z psychologiem bądź psychoterapeutą pomoże choremu uporać się z jego problemami oraz przebytą traumą, w wyniku czego odzyska on wewnętrzny spokój i równowagę emocjonalną.  

Leczenie syndromu Otella to niezwykle trudny i długotrwały proces, wymagający wielu wyrzeczeń i poświęceń każdej ze stron.  

Syndrom Otella – podsumowanie

Syndrom Otella to bardzo poważne schorzenie, a życie z osobą przejawiającą obsesyjną zazdrość może stać się trudne do zniesienia. Obsesje i urojenia prześladowcze działają destrukcyjnie na relację partnerską, prowadząc do jej rozpadu. Jedyną szansą na uratowanie związku jest podjęcie odpowiedniego leczenia, które przyczyni się do złagodzenia występujących objawów chorobowych oraz poprawy jakości życia obojga partnerów.