Rodzina patchworkowa: jak ułożyć relacje, żeby spełniała swoją funkcję?

szczęśliwa rodzina patchworkowa

Z jednej tkaniny wszyscy jesteśmy, co się wyciera, strzępi przez lata, lecz jeśli chcemy te wszystkie dziury miłością da się załatać... Nie wiem, czy pamiętacie tę piosenkę z dosyć popularnego kilka lat temu serialu. I mimo, że opowiadał on o życiu rodziny zastępczej, trzeba przyznać, dość dobrze oddaje ona charakter relacji w rodzinach patchworkowych.

Na przestrzeni ostatnich lat nieco zmieniła się struktura społeczeństwa. Rozpada się coraz więcej małżeństw, ludzie budują nowe związki i starają się to pogodzić z wcześniejszymi zobowiązaniami. Rodzina patchworkowa nie jest już więc zjawiskiem wyjątkowym, czy niespotykanym. W dzisiejszym artykule poznacie odpowiedzi na pytania:

janachowska.pl
  • Co to jest rodzina patchworkowa?
  • Skąd wzięło się to określenie?
  • Jaki jest status prawny rodziny patchworkowej?
  • Dlaczego tak trudno jest zbudować rodzinę zrekonstruowaną?
  • Co zrobić aby udało się ją stworzyć?
  • Które gwiazdy żyją w rodzinach patchworkowych?

Co to jest rodzina patchworkowa?

W dużym skrócie i węższym rozumieniu tego określenia można przyjąć, że to rodzina, która zbudowana jest z rodziców i ich dzieci, a także byłych partnerów i dzieci pochodzących z tych związków.

rodzina patchworkowa we wspólnej sesji

Według naukowców rodzina patchworkowa to jednostka społeczna, w skład której wchodzą:

concept store
  • obecni partnerzy,
  • ich byli partnerzy,
  • dzieci:
    • wspólne,
    • z poprzednich związków,
  • rodzice,
  • teściowie i eksteściowie,
  • szwagierki i pozostali krewni zarówno z poprzednich, jak i obecnych rodzin.

Skąd wzięło się to określenie?

Patchwork to określenie metody tworzenia tkaniny z kawałków wielu, pozornie niepasujących do siebie materiałów w różnych kolorach i posiadających różne struktury. Co ważne, użyte do jej tworzenia fragmenty materiału powinny być podobne do siebie pod względem geometrycznym.

Zszyte razem tworzą nowy wzór, jednak jego stworzenie nie należy do łatwych, a od twórcy wymaga nie tylko ogromnej kreatywności, ale także ogromnych pokładów cierpliwości i, co za tym idzie- czasu.

materiał patchworkowy

Myślę, że patrząc na tę definicję etymologia określenia „rodzina patchworkowa” staje się dla wszystkich oczywista. Co ciekawe, jest to pojęcie potoczne, które dopiero z czasem zaczęła być uznawana w nauce. Właściwe określenie takiej jednostki w naukach społecznych to rodzina zrekonstruowana lub wielorodzina.

Rodzina patchworkowa: status prawny

W opracowaniach naukowych zagadnienie rodziny patchworkowej pojawia się już bardzo często, jej status prawny wciąż nie został uregulowany. Co więcej, na zlecenie Unii Europejskiej i Organizacji Narodów Zjednoczonych informacje na temat wielorodzin pojawiają się także w Narodowych Spisach Powszechnych poszczególnych państw (ma to służyć badaniom nad nietrwałością rodzin). Mimo to, sytuacje prawne poszczególnych członków takich rodzin diametralnie się od siebie różnią.

Największym problemem z prawnego punktu widzenia jest sytuacja dzieci z poprzednich związków rozwiedzionych partnerów. Mieszkają one z jednym biologicznym rodzicem i drugim, przybranym. I mimo, że macocha czy ojczym sprawują opiekę nad dziećmi partnera i niejako z racji wspólnego miejsca zamieszkania stają się za nie odpowiedzialni, to jednak nie posiadają żadnych praw rodzicielskich czy wychowawczych.

Nieco inaczej przedstawia się sytuacja prawna dzieci, których jedno z rodziców zmarło- wówczas nowy partner żyjącego rodzica może je zaadoptować nabywając tym samym prawa rodzicielskie.

Dlaczego nie łatwo jest stworzyć rodzinę patchworkową?

macocha w rodzinie patchworkowej

Trudności w budowaniu relacji w wielorodzinie jest wiele, a ich przezwyciężenie wymaga ogromu pracy i dobrej woli z każdej strony tego układu. Nie bez znaczenia są też stereotypy i uwarunkowania kulturowe, które na przestrzeni lat narosły wokół roli macochy, czy ojczyma. Jeśli czytaliście Kopciuszka, czy Królewnę Śnieżkę i Siedmiu Krasnoludków, z pewnością wiecie co mam na myśli.

Rola macochy i ojczyma w rodzinach patchworkowych

Mówi się, że to właśnie na nich spoczywa największa odpowiedzialność za poprawne ułożenie relacji, nie tylko z dziećmi z poprzednich związków, ale także z wcześniejszymi partnerami. Właściwe tworzenie więzi w takim układzie jest zdecydowanie prostsze, jeśli ojczym, czy macocha nie są przyczyną rozpadu wcześniejszego związku. W drugim przypadku sprawa staje się o wiele bardziej skomplikowana.

Ciążące na nich obowiązki mogą z czasem stać się przytłaczające. Oprócz codzienności wypełnionej wychowywaniem nie swoich dzieci i łagodzeniem sytuacji konfliktowych, nierzadko zmagają się zazdrością o relacje z byłym partnerem.

Dzieci w rodzinach patchworkowych

U dzieci, które wychowują się w zrekonstruowanych rodzinach często obserwuje się poczucie winy wobec rodziców biologicznych. Podświadomie uważają, że więź łącząca je z nowym partnerem mamy czy taty to zdrada w stosunku do drugiego opiekuna.

Później, kiedy pojawiają się nowe dzieci rodziców sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana, bo z jednej strony są rodzeństwem, a z drugiej- należą do dwóch różnych rodzin.

macocha w rodzinie patchworkowej

Przynależność do rodziny zrekonstruowanej nie nie może być zdefiniowana w sposób jasny, ani ze względu na więzy biologiczne, ani też biorąc pod uwagę regulacje prawne. Dzieje się tak dlatego, że dzieci z rodzin patchworkowych są członkami więcej niż jednej rodziny, na przykład mają trzy pary (czasami także cztery) dziadków.

Alina Dobosz- Sztuba, doktor nauk społecznych

Rodzice w rodzinach patchworkowych

Wielu rodziców, którzy po rozstaniu założyli nowe rodziny podkreśla, że utrzymanie choćby neutralnych relacji z byłym partnerem bywa trudne i wymaga ogromnych nakładów dobrej woli z obu stron.

Nic dziwnego, kiedy dwoje ludzi się rozstaje automatycznie zaczynają patrzeć na działania exmałżonka o wiele bardziej krytycznie, niż w trakcie trwania związku. Ważne jest, aby nie zachwiać w dzieciach poczucia bezpieczeństwa i nie podważać autorytetu drugiego rodzica.

Nie mniej trudna będzie relacja z nowymi dziećmi byłej partnerki. Chcąc nie chcąc trzeba będzie zaakceptować fakt, że przyszywane rodzeństwo na stałe stanie się ważną częścią życia ich pociech, a więc z nimi także będzie trzeba zbudować poprawne relacje.

Pozostali członkowie rodzin: dziadkowie, ciocie i wujkowie

To kolejny poziom relacji, który należy uporządkować, co z kolei wcale nie musi być proste. Teściowie, czy rodzeństwo partnera wcale nie muszą chcieć utrzymywać relacji z jego byłą żoną, czy mężem, a tym bardziej- dziećmi z kolejnego małżeństwa. Często właśnie przez ten czynnik trudno jest zszyć rodzinę patchworkową w całość.

Rodzina patchworkowa: jak zbudować relacje?

rodzina patchworkowa przy obiedzie

Jak już wielokrotnie podkreśliłam jest to zadanie bardzo trudne, ale w dzisiejszych czasach udaje się coraz większej ilości osób. Bardzo ważne, żeby na stałe wpisać do słownika kilka pojęć:

  • cierpliwość- to niewątpliwie cecha, która w trakcie tworzenia rodziny patchworkowej przyda się Wam najbardziej. Postępy przy budowaniu tak skomplikowanych relacji często pojawiają się po długim czasie i, przynajmniej na początku, są dosyć mizerne. Nie warto jednak zrażać się kilkoma porażkami, bo taka mozolna praca u podstaw przyniesie w końcu efekty.
  • kompromis- pojęcie, które jest nieodłącznym elementem każdej relacji, nie tylko tej w rodzinach patchworkowych, tu jednak będzie szczególnie ważne.
  • akceptacja- to bardzo ważne, aby wykazać się akceptacją w stosunku do dzieci. Oczywiście nie chodzi o to, żeby przymykać oko na niewłaściwe zachowania, jeśli takie się pojawią, ale okazanie zrozumienia dla emocji, które dzieci przeżywają będzie tu kluczowe.
  • rozmowa- podstawowe narzędzie, którym będziecie się posługiwać tworząc Waszą relację. Starajcie się mówić o Waszych emocjach i oczekiwaniach tak, aby pozostali domownicy wiedzieli co czujecie, ale dajcie im też przestrzeń, w której oni będą mogli Wam opowiedzieć, co czują. Szczerość i otwartość stanie się kluczem (choć w rodzinie patchworkowej pewnie bardziej nicią), który ułatwi Wam osiągnięcie celu.

Gwiazdy, które tworzą rodziny patchworkowe

Statystyki są bezlitosne- z roku na rok coraz więcej małżeństw się rozpada, naturalnie więc byli małżonkowie tworzą nowe związki, budując tym samym nowe, patchworkowe rodziny. Nic więc dziwnego, że zjawisko to dotyczy także gwiazd- sprawdźcie, czy wiecie, które gwiazdy żyją w rodzinach patchworkowych:

Kardashian/Jenner

To zdaje się najbardziej na świecie znana rodzina patchworkowa. Ich relacje są na tyle skomplikowane, że wiele mniej zaangażowanych osób może się w nich łatwo pogubić.

Nestorka rodu, uważana także za twórczynię sukcesu Kim Kardashian, Kris Jenner była dwukrotnie mężatką. Najpierw z Robertem Kardashianem, z którym doczekała się trzech córek i syna:

  • Kourtney,
  • Kimberly (Kim),
  • Khloe,
  • Robert Jr.

Następnie w 1991 roku wyszła za mąż za Bruce’a Jennera, któremu urodziła dwie córki: Kendall i Kylie. Bruce ma także dwoje dzieci z poprzedniego małżeństwa.

rodzina kardashian jenner

Relacje rodziny są tym bardziej skomplikowane, że krótko po rozwodzie z Kris w 2014 Bruce przeszedł procedurę tranzycji, czyli zmiany płci i od tamtej pory występuje w mediach jako Caitlyn Jenner.

Michał Wiśniewski i Pola Wiśniewska

Bohater marcowego odcinka serii Śluby Gwiazd to z pewnością najbardziej w Polsce znany twórca rodziny patchworkowej. Obecna małżonka, Pola, to 5. kobieta, której Wiśniewski ślubował miłość, wierność i uczciwość małżeńską. Jeśli jesteście ciekawi historii jego związków, a z jakiegoś powodu nie widzieliście jeszcze tego odcinka koniecznie nadróbcie zaległości tutaj:

Nie jest też tajemnicą, że lider zespołu Ich Troje niedawno został ojcem. Falco Amadeus to piąte dziecko muzyka. Ze związku z Martą Mandrykiewicz ma syna Xaviera i córkę Fabienne, a ze związku z Anną Świątczak córki Vivienne i Etienette. Będąc w związku z Dominiką Tajner wychowywał także jej syna z poprzedniego małżeństwa, Maksymiliana.

Goldie Hawn i Kurt Russel

Amerykańska gwiazda filmu zanim związała się ze swoim obecnym mężem była żoną Billa Hudsona, któremu urodziła dwoje dzieci: Olivera i Kate (także aktorkę). Kurt Russel także był wcześniej w związku, z którego ma syna Bostona. Goldie i Kurt doczekali się także wspólnego syna Wyatta.

(L-R) Actors Actor Kurt Russel, Goldie Hawn and Kate Hudson
(L-R) Actors Actor Kurt Russel, Goldie Hawn and Kate Hudson attend the world premiere of „Snatched” at the Regency Village Theater, on May 10, 2017 in Westwood, California. / AFP PHOTO / VALERIE MACON

Rodzina chętnie się spotyka i pozuje do zdjęć, także na czerwonym dywanie. Obecnie tworzą nie tylko patchworkową, ale także wielopokoleniową rodzinę: Kate także ma troje dzieci, każde z innego związku.

Małgorzata Rozenek- Majdan i Radosław Majdan

Starania o dziecko jednej z najgorętszych par polskiego showbiznesu w pewnym momencie śledziła cała Polka. Małgosia otwarcie mówiła o problemie bezpłodności walcząc o prawo do in-vitro dla kobiet, które tak jak ona walczyły o prawo do macierzyństwa. Szczęśliwie się udało i dziś ich syn Henio (lub, jak lubią go nazywać w sieci #dzidziuśMajdana) ma już prawie rok.

Para wychowuje także dwóch synów Małgosi z poprzedniego małżeństwa z Jackiem Rozenkiem. Jak wynika z relacji rodziców Stanisław i Tadeusz są bardzo związani z Radosławem, co potwierdzają także liczne zdjęcia, które możemy oglądać w sieci.

radosław majdan z dziećmi

Ciekawi jesteśmy jakie jest Wasze podejście do rodzin patchworkowych? A może macie w tym temacie jakieś doświadczenia? Koniecznie dajcie nam znać w komentarzach!

Rekomendowane artykuły